"Miszcz ortograwii" czyli jak pisać poprawnie
Ostatnio w internecie zalewa nas plaga niesamowitych baboli ortograficznych, zarowno w grze jak i na forum. Nagle okazuje się że wszyscy mają dysleksję. Pomine już to, że naprawdę dysleksję ma może 5% ludzi "z papierkiem". Prawda jest taka, że tylko lenistwo powstrzymuje was od poprawnego pisania, tak są wyrazy, które nie podlegają danym regułom, ale myślę, że ok. 90% wyrazów da się poprawnie napisać znając podstawowe zasady pisowni. Wystarczy je znać, poczytać trochę książek, by zapamiętać wyrazy i nagle problem znika.
Pozwolę sobie przedstawić cytat przytoczony przez użytkownika b2kite, na temat czego czy musimy przestrzegać zasad ortografii/gramatyki:
Nie musimy, podobnie jak nie musimy dbać o czystość osobistą i ubrań, eleganckie zachowanie w domu i w miejscu publicznym, eleganckie jedzenie, właściwe zwracanie się do innych ludzi w mowie i w piśmie, także mailach itp. Nie musimy także niczego wiedzieć, niczego się uczyć, a także w ogóle nie musimy myśleć. Także nie potrzebujemy wiedzieć, dlaczego mamy zachowywać się inaczej niż troglodyci.
Dodam, ze również mam stwierdzona dysleksje, a mimo to nie sądzę żebyście znaleźli wiele błędów w jakiejkolwiek mojej wypowiedzi. Nie używam żadnego "poprawiacza" pisowni (choćby i przez to, ze nie używam polskich znaków), a jednak czytając od czasu do czasu udało mi się wyuczyć "niepopełniania" baboli. Zaczynajmy:
Spis treści:
- Kiedy piszemy U?
- Kiedy piszemy Ó?
- Kiedy piszemy RZ?
- Kiedy piszemy Ż?
- Kiedy piszemy CH?
- Kiedy piszemy H?
- Kiedy piszemy nie z czasownikami łącznie, a kiedy rozłącznie?
1. Kiedy piszemy U?
U piszemy w zakończeniach rzeczowników:
-un
-unek
-uchna
-uszka
-uszek
-uch
-us
-usia
Przykłady: zwiastun, podarunek, córuchna, staruszka, łańcuszek, maluch, raptus, mamusia.
U piszemy w czasownikach zakończonych na:
-uj (bez skojarzeń)
-ujesz
-uje
Przykłady: maluję, malujesz, maluje, wędruję, wędrujesz, wędruje.
U piszemy w czasownikach typu: czuć, kuć, kłuć, pruć, snuć i ich formach jak: czuje, kuję, kłuje pruję, snuję.
2. Kiedy piszemy Ó?
Ó piszemy, gdy wymienia się w innych formach tego samego wyrazu lub w innych wyrazach na: o, e, a
Przykłady: stół - stoły, pomóżcie - pomoc, mówić - mawiać
Ó piszemy w wyrazach zakończonych na:
- ów
Przykłady: lasów, chłopców
Ó piszemy w wyrazach zakończonych na:
- ówka
Przykłady: pocztówka, złotówka
Wyjątki(!): skuwka, wsuwka, zasuwka.
Ó piszemy w wyrazach zakończonych na:
- ówna
Przykłady: Nowakówna, gówna
Ó piszemy na początku wyrazów: ósemka, ósmy, ów, ówczesny, ówcześnie,ówdzie.
3. Kiedy piszemy RZ?
Rz piszemy, gdy w wyrazach wymienia się na r
Przykłady: rowerzysta - rower, rowerzysta - rower,
Rz piszemy w zakończeniach wyrazów:
-arz
-erz
-mierz
-mistrz
Lub przy zakończeniu nazw zawodów.
Przkłady: kucharz, piekarz, rycerz, zegarmistrz.
Rz piszemy po spółgłoskach: b, p, d, t, g, k, ch, j, w,
Przykłady: przebój, sprzedawca, chrzan, spojrzeć.
Wyjątki(!): bukszpan, gżegżółka, kształt, kszyk (nazwa ptaka), piegża (nazwa ptaka), pszczoła, Pszczyna, pszenica, pszenżyto,
w przymiotnikach zakończonych na: - szy, - ejszy, np.: lepszy, nowszy, najlepszy, najnowszy, ładniejszy, mocniejszy, najładniejszy, najmocniejszy.
4. Kiedy piszemy RZ?
Ż piszemy, gdy wymienia się w innych formach tego samego wyrazu lub w innych wyrazach na: g, dz, h, z, ź, s
Przykłady: książka - księga, pieniążek - pieniądz, bliżej - blisko, niżej - nisko.
Ż piszemy w wyrazach zakończonych na:
- aż
- eż
Przykłady: pejzaż, witraż, młodzież, odzież.
Ż piszemy po literach: l, ł, r, n,
Przykłady: lżej, ulżyć, małżeństwo, rewanż, oranżada.
5. Kiedy piszemy CH?
Ch piszemy, gdy wymienia się w innych formach tego samego wyrazu lub w innych wyrazach na sz
Przykłady: mucha - muszka, trochę - troszkę,
Ch piszemy po literze s
Przykłady: schab, schody, wschód.
Ch piszemy na końcu wyrazów,
Przykłady: na drogach, orzech, zuch.
Wyjątki(!): druh, Boh (nazwa rzeki).
6. Kiedy piszemy H?
H piszemy, gdy wymienia się w innych formach tego samego wyrazu lub w innych wyrazach na: g, ż, z, dz
Przykłady: wahać - waga
Źródło: dyktanda.net
7. Kiedy piszemy nie z czasownikami łącznie, a kiedy rozłącznie?
"Nie" piszemy rozłącznie z czasownikami, a łącznie z przymiotnikami.
Przykłady: nieczytelny, nie lubię, nierozważny, nie ciągnę, niegłupi, nie byłem.
Poradnik nie jest stworzony przeze mnie. Wprowadziłem tylko korekty dot. literówek lub braku polskich znaków, a, uwierzcie mi, było ich naprawdę dużo. Poradnik bardzo się przyda na naszym forum.
PS. To stwierdzenie dysleksji też mnie nie dotyczy, więc jeśli popełniam jakiś "babol" to jest to moja wina.
Napisał Albert Einstein
, ponieważ powiedzą "ee ja to umiem to po co mi to".
